Trẻ ho về đêm – Nguyên nhân, cách phòng ngừa và 7 cách trị ho dứt điểm cho bé

Trẻ ho về đêm là tình trạng khiến nhiều cha mẹ lo lắng. Chúng ta sẽ cùng tìm hiểu nguyên nhân tại sao trẻ bị ho về đêm, cách nhận biết, biện pháp phòng tránh và 7 cách trị ho cho bé tại nhà hiệu quả, an toàn.

1. Nguyên nhân tại sao trẻ bị ho về đêm

Hiện tượng trẻ ho về đêm là nỗi lo lắng thường gặp của nhiều cha mẹ, đặc biệt vào thời điểm giao mùa hoặc khi thời tiết trở lạnh. Khi đang ngủ, bé đột ngột ho liên tục, khò khè, thậm chí nôn trớ khiến giấc ngủ bị gián đoạn. Để xử lý đúng cách, cha mẹ cần hiểu rõ nguyên nhân tại sao trẻ bị ho về đêm và biết cách khắc phục phù hợp để giúp con dễ chịu, ngủ ngon hơn.

1.1. Không khí lạnh hoặc khô

Vào ban đêm, nhiệt độ hạ thấp, không khí khô hoặc phòng bật điều hòa dễ khiến cổ họng bé khô rát. Khi niêm mạc bị kích thích, bé bắt đầu ho về đêm nhiều hơn, đặc biệt ở trẻ có cơ địa dị ứng.

1.2. Cảm lạnh, viêm họng

Khi bị cảm, chất nhầy từ mũi chảy xuống cổ họng, gây ngứa và kích thích phản xạ ho. Những cơn ho ban đêm ở trẻ thường kéo dài, nhất là trong những ngày đầu mắc bệnh.

Cảm lạnh là nguyên nhân khiến trẻ ho về đêm

1.3. Viêm phế quản, viêm tiểu phế quản

Các bệnh lý đường hô hấp dưới khiến phổi và phế quản bị viêm, gây ho có đờm, khò khè, khó thở về đêm. Trẻ nằm ngủ khiến dịch ứ đọng, làm tình trạng ho nặng hơn.

1.4. Trào ngược dạ dày – thực quản

Trẻ nhỏ dễ bị trào ngược do cơ thắt dạ dày chưa hoàn thiện. Khi nằm, axit trào lên họng gây kích ứng và dẫn đến trẻ ho về đêm dai dẳng.

1.5. Dị ứng hoặc hen phế quản

Khi tiếp xúc với bụi, phấn hoa, lông thú hay nấm mốc, hệ miễn dịch của bé phản ứng mạnh, gây ho khan về đêm. Trẻ bị hen còn kèm tiếng rít khi thở.

1.6. Vệ sinh môi trường kém

Phòng ngủ nhiều bụi bẩn, nệm, gối không giặt thường xuyên cũng có thể làm trẻ ho về đêm do hít phải tác nhân gây kích ứng.

2. Trẻ ho nhiều về đêm không sốt có sao không?

Nhiều bậc cha mẹ lo lắng khi thấy trẻ ho về đêm nhưng không sốt, tuy nhiên tình trạng này không phải lúc nào cũng nguy hiểm. Trong nhiều trường hợp, đây chỉ là phản ứng tự nhiên của cơ thể khi đường hô hấp bị kích ứng nhẹ hoặc do yếu tố môi trường. Việc nhận biết đúng nguyên nhân sẽ giúp cha mẹ có cách xử lý và chăm sóc phù hợp cho bé.

Tình trạng trẻ ho về đêm nhưng không sốt không phải lúc nào cũng nguy hiểm

2.1. Nguyên nhân phổ biến khiến trẻ ho về đêm nhưng không sốt
Khi trẻ ho về đêm nhưng không sốt, nguyên nhân thường đến từ các yếu tố lành tính như:

• Không khí khô lạnh: Độ ẩm thấp khiến cổ họng khô, dễ kích thích phản xạ ho.

• Dị ứng: Bụi nhà, lông thú, phấn hoa hoặc khói thuốc lá có thể khiến trẻ bị ho khi ngủ.

• Trào ngược dạ dày: Một số trẻ bị trào ngược nhẹ khiến dịch vị kích thích họng, gây ho về đêm.

• Viêm mũi, viêm xoang nhẹ: Dịch mũi chảy ngược xuống họng khi nằm cũng là nguyên nhân khiến bé ho mà không kèm sốt.

2.2. Khi nào nên lo lắng?
Nếu cơn ho về đêm kéo dài trên 2 tuần, kèm theo khò khè, nôn trớ, thở rít hoặc sụt cân, cha mẹ nên đưa trẻ đi khám để loại trừ các bệnh lý về hô hấp như viêm phế quản, hen suyễn, hoặc dị ứng hô hấp mạn tính.

2.3. Cách xử lý khi trẻ ho về đêm nhưng không sốt

• Giữ ấm cổ họng và bàn chân cho bé khi ngủ.

• Giữ độ ẩm không khí bằng máy tạo ẩm hoặc đặt chậu nước nhỏ trong phòng.

• Cho trẻ uống nước ấm hoặc mật ong chanh (trẻ trên 1 tuổi) để làm dịu cổ họng.

• Vệ sinh mũi họng nhẹ nhàng bằng nước muối sinh lý trước khi ngủ.

• Hạn chế cho trẻ ăn đồ lạnh, đồ ngọt vào buổi tối.

2.4. Khi nào cần đưa trẻ đi khám bác sĩ?
Nếu trẻ ho về đêm liên tục, không giảm sau 7–10 ngày, hoặc xuất hiện dấu hiệu mệt mỏi, nôn ói nhiều, da tái, thở nhanh, cha mẹ nên cho bé khám ngay. Đây có thể là dấu hiệu của bệnh lý hô hấp cần điều trị sớm.

Xem thêm: Bé sâu răng – Cảnh báo sớm cho cha mẹ: Nguyên nhân, dấu hiệu và cách phòng tránh

3. Phân loại ho thường gặp ở trẻ em

Để điều trị đúng, cha mẹ cần nhận biết loại ho mà trẻ mắc phải. Dưới đây là các dạng ho phổ biến:

3.1. Ho khan

Là kiểu ho không có đờm, thường do viêm họng, viêm thanh quản hoặc dị ứng. Bé sẽ cảm thấy ngứa họng, ho từng cơn, đặc biệt là ho về đêm do không khí lạnh.

Bé sẽ cảm thấy ngứa họng, ho từng cơn, đặc biệt là ho về đêm do không khí lạnh.

3.2. Ho có đờm

Cơn ho phát ra tiếng nặng, khò khè, có thể kèm nôn trớ. Đây là phản xạ giúp tống đờm ra ngoài khi trẻ bị viêm phế quản hoặc cảm lạnh.

3.3. Ho gà

Trẻ ho từng tràng dài, liên tục, kèm tiếng rít. Đây là bệnh do vi khuẩn Bordetella pertussis gây ra, cần điều trị y khoa.

3.4. Ho do trào ngược

Khi axit dạ dày trào lên họng, trẻ có cảm giác vướng, rát và ho ban đêm nhiều. Thường gặp ở trẻ bú bình hoặc ăn quá no trước khi ngủ.

3.5. Ho do dị ứng

Gặp ở trẻ có cơ địa mẫn cảm, tiếp xúc với bụi, khói, lông thú hoặc phấn hoa. Cơn ho thường khan, xuất hiện khi trời lạnh hoặc phòng ẩm thấp.

4. Cách phòng tránh trẻ ho về đêm hiệu quả

Để giảm tình trạng trẻ ho về đêm, cha mẹ cần kết hợp cả biện pháp chăm sóc, vệ sinh và dinh dưỡng hợp lý. Dưới đây là những cách phòng tránh ho về đêm hiệu quả được các chuyên gia khuyên áp dụng tại nhà.

4.1. Giữ ấm cơ thể cho trẻ

• Mặc quần áo cotton mềm, tránh gió lùa.

• Đeo tất, quấn khăn cổ khi trời lạnh.

• Không để bé ra ngoài sau khi tắm hoặc đổ mồ hôi.

4.2. Duy trì độ ẩm trong phòng

Không khí khô là nguyên nhân khiến trẻ ho về đêm nặng hơn. Nên:

• Dùng máy tạo ẩm hoặc chậu nước ấm trong phòng ngủ.

• Hạn chế bật điều hòa dưới 26°C.

• Thường xuyên lau sạch bụi bẩn quanh khu vực bé nằm.

4.3. Vệ sinh mũi họng mỗi ngày

• Nhỏ nước muối sinh lý 0,9% làm sạch mũi họng.

• Cho bé súc miệng bằng nước muối ấm (nếu đủ tuổi).

• Tránh để mũi họng khô rát gây kích thích ho.

4.4. Bổ sung dinh dưỡng và nước

Chế độ ăn đủ vitamin C, E, kẽm giúp bé tăng sức đề kháng, chống lại virus. Uống nước ấm thường xuyên giúp làm dịu cổ họng, giảm kích ứng.

4.5. Tránh các yếu tố gây dị ứng

• Không hút thuốc trong nhà.

• Hạn chế thú cưng ngủ cùng bé.

• Giặt chăn, gối 1–2 lần/tuần bằng nước nóng.

4.6. Cho bé vận động và tắm nắng

Tắm nắng sáng giúp hấp thu vitamin D, tăng cường hệ miễn dịch. Bé vận động hằng ngày giúp lưu thông khí huyết và khỏe mạnh hơn.

Cho bé tắm nắng giúp hấp thu vitamin D, tăng cường hệ miễn dịch

5. 7 cách chữa ho cho bé khi ngủ – Giúp bé ngủ ngon suốt đêm

Khi trẻ ho về đêm, điều cha mẹ quan tâm nhất là làm sao để bé dễ ngủ và giảm cơn ho nhanh. Dưới đây là 7 cách trị ho dứt điểm cho bé tại nhà:

5.1. Uống mật ong hấp quất (trẻ trên 1 tuổi)

Mật ong và quất (tắc) là bài thuốc dân gian nổi tiếng. Chúng giúp làm dịu họng, tiêu đờm và giảm ho rõ rệt. Chưng quất với mật ong 10 phút, cho bé uống 2–3 lần/ngày.

5.2. Lá hẹ hấp đường phèn

Lá hẹ có tính ấm, kháng khuẩn tốt. Hấp lá hẹ với đường phèn, chắt lấy nước cho bé uống, giúp long đờm và giảm ho ban đêm ở trẻ.

5.3. Gừng tươi pha nước ấm

Nước gừng ấm giúp cổ họng ấm, kích thích lưu thông máu và giảm ho khan. Có thể thêm chút mật ong cho dễ uống.

5.4. Kê cao gối khi ngủ

Kê đầu bé cao khoảng 30–45 độ giúp dịch nhầy không chảy ngược xuống cổ họng, giảm ho khi ngủ ban đêm.

5.5. Xoa dầu tràm hoặc dầu khuynh diệp

Thoa dầu ấm vào ngực, lòng bàn chân giúp giữ ấm cơ thể, giảm ho hiệu quả và giúp bé ngủ sâu hơn.

5.6. Xông hơi thảo dược

Xông hơi với lá tía tô, kinh giới, bạc hà giúp thông mũi, tiêu đờm. Không để bé tiếp xúc trực tiếp với hơi nóng mà chỉ xông nhẹ.

5.7. Dùng thuốc theo hướng dẫn bác sĩ

Nếu trẻ ho về đêm kéo dài trên 7 ngày, kèm theo sốt, khó thở, cần đưa đi khám để dùng thuốc điều trị đặc hiệu. Tuyệt đối không tự ý cho trẻ uống thuốc người lớn.

Kết luận

Trẻ ho về đêm là vấn đề thường gặp, nhưng cha mẹ không nên chủ quan. Nguyên nhân có thể chỉ là kích ứng nhẹ, song cũng có thể là dấu hiệu của bệnh lý hô hấp nghiêm trọng.
Việc chăm sóc đúng cách, giữ môi trường sạch, bổ sung dinh dưỡng hợp lý và áp dụng 7 cách trị ho cho bé khi ngủ sẽ giúp con nhanh hồi phục và ngủ ngon hơn mỗi đêm.

Hãy luôn quan sát bé, nếu cơn ho kéo dài hoặc kèm các triệu chứng bất thường, cha mẹ nên đưa trẻ đến bác sĩ chuyên khoa để được tư vấn kịp thời.